Warszawa 21.12.2016
Pan Andrzej DudaPrezydent Rzeczypospolitej Polskiej |
Prośba o wzięcie pod rozwagę stanowiska rodzin edukacji domowej dotyczącego projektu ustawy Prawo Oświatowe
Szanowny Panie Prezydencie,
Zwracam się z prośbą o zwrócenie uwagi na niekorzystne zmiany prawne dotyczące edukacji domowej (art. 37) w projekcie ustawy – Prawo Oświatowe, które w naszym przekonaniu stoją w sprzeczności z Konstytucją RP a dokładnie art. 70 ust. 3 oraz ust. 4 dotyczącym równego dostępu do edukacji, art. 2 wedle którego Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej, art. 48 ust.1 mówiący o prawie rodziców do decydowania o kształcie edukacji ich dzieci. Pierwszeństwo rodziców w decydowaniu o kształcie edukacji ich dzieci jest ponadto zawarte w szeregu aktów prawa międzynarodowego (art. 53 ust.3, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka art. 26 pkt. 2 i 3, Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności art. 2, Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej art. 14 pkt. 3). Chodzi nam głównie przepis ograniczający wolność wyboru szkoły tylko i wyłącznie do terytorium województwa zamieszkania dziecka (art. 37 ust. 1 pkt 1).
Efektem tego zapisu jest też pozbawienie Polaków przebywających czasowo lub mieszkających za granicą możliwości nauki w szkole polskiego systemu oświaty, co prowadzi do osłabienia ich więzi z Ojczyzną i utrudnia decyzję o powrocie do Polski. W interesie społeczno-gospodarczym naszego kraju jest tworzenie rozwiązań ułatwiających Polakom mieszkającym za granicą powrót do Polski – proponowane przez MEN rozwiązanie tworzy w tym zakresie zbędne bariery. Jest to rozwiązanie, które najlepiej przygotowuje do powrotu do polskiego systemu oświaty. Dzięki takie formie edukacji rodzic bardziej komfortowo czuje się przed powrotem do Polski, gdyż dziecko zna słownictwo szkolne, zna realia polskiego systemu oświaty, nie ma różnic programowych oraz posiada świadectwo polskiej szkoły. Dziecko równocześnie będąc za granicą czuje się częścią Polski – będąc uczniem polskiej szkoły, mając legitymację szkolną i mogą utrzymywać kontakt z rówieśnikami z polskiej szkoły.
Edukacja domowa dawała także w połączeniu z edukacją na odległość możliwość dostępu do polskiego systemu oświaty rodzinom mieszkającym w miejscach, gdzie brakowało w pobliżu polskich szkół (jest ich tylko 66, gdy w tym sam czasie Francja ma takich szkół 495). Polska zatem nie powinna ograniczać wsparcia dla oświaty polonijnej. Ograniczenie wyboru rodziców jedynie do państwowej jednostki ORPEG nie rozwiąże problemu . Rodzice do tej pory zagłosowali nogami i na wsparcie ze strony ORPEG zdecydowało się jedynie kilkuset rodziców, podczas gdy na edukację domową zdecydowało się kilka tysięcy rodzin polonijnych.
Rodziny edukacji domowej, w których zwykle tylko jedno z rodziców pracuje, a dzieci nie chodzą do szkoły, są mobilne, a korzystanie z zajęć dodatkowych, organizowanych w formie kilkudniowych warsztatów a nie cyklicznych, cotygodniowych zajęć czy konsultacji poza miejscem zamieszkania, jest wpisane w proces edukacyjny. W 2007 r. Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Rzecznik Praw Dziecka w swojej wypowiedzi w piśmie o sygnaturze ZBA-500-3/07/KB z 16 stycznia 2007 r. do Ministra Edukacji Narodowej wskazywali na niezgodność z Konstytucją RP rozwiązań ograniczających rodzicom edukacji domowej prawo do wyboru szkoły.
Niezrozumiałym też jest przepis ograniczający wolny rynek usług poradni psychologiczno –pedagogicznych poprzez konieczność wykonywania badań wyłącznie w publicznej poradni psychologiczno –pedagogicznej (art. 37 ust. 2 pkt 2 lit a). Należy zaznaczyć, że na rynku istnieje cały szereg poradni niepublicznych działających na prawach poradni publicznych i będących pod nadzorem kuratoryjnym, które także nie będą mogły wydawać opinii w sprawie edukacji domowej. Ze względu na rejonizację dostępność poradni publicznych jest ograniczona, czas oczekiwania na badanie to 3-4 miesiące. Pedagodzy z publicznych poradni niechętnie dostosowują termin badania do potrzeb rodziców edukacji domowej.
Sprawą kluczową dla rodziców edukacji domowej jest, aby szkoła, do której przypisane jest ich dziecko, rozumiała specyfikę edukacji domowej i dzięki temu tworzyła sprzyjające warunki dla tej formy edukacji. Dlatego nie powinno się ograniczać rodzicom prawa do wybrania najlepszej oferty dla swojego dziecka. Ponad 70% rodzin edukacji domowej to rodziny wielodzietne.
Ponieważ projekt ustawy – Prawo Oświatowe trafił już do Kancelarii Prezydenta. Prosimy o wzięcie pod rozwagę stanowiska rodzin edukacji domowej w sprawie przepisów budzących największy niepokój rodziców edukacji domowej.
Osobiście pozostaję w dyspozycji do ewentualnego spotkania w celu wyjaśnienia szczegółów dotyczących art. 37 ustawy Prawo Oświatowe oraz przebiegu procesu legislacyjnego.
| Z poważaniem
dr inż. Mariusz Dzieciątko przewodniczący grupy roboczej ds. edukacji domowej przy MEN[1] prezes Stowarzyszenia Edukacji w Rodzinie[2] |
[1] www.edukacjadomowa.pl/grupa
[2] www.edukacjadomowa.pl