Stanowisko grupy roboczej ds. edukacji domowej odnośnie projektu – Prawo Oświatowe
Strona grupy roboczej d/s kontaktów z Ministerstwem Edukacji Narodowej
Przedstawione w dniu wczorajszym (16 września 2016r.) przez Ministerstwo Edukacji Narodowej propozycje zmian rozwiązań dotyczących spełniania obowiązku szkolnego poza szkołą w projekcie Ustawy o Prawie Oświatowym w zakresie Art. 37 ust. 2 pkt. 1 oraz Art. 37 ust. 2 pkt. 2a nie stanowiły przedmiotu rozmów w ramach pracy zespołu wspólnego, składającego się z oddelegowanych przez Panią Minister pracowników Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz przedstawicieli środowiska Edukacji Domowej reprezentowanego przez grupę roboczą ds. kontaktów z MEN. Przedstawiciele Edukacji Domowej kilkakrotnie uzyskiwali zapewnienie, iż Ministerstwo nie przewiduje zmian ograniczających dotychczasowe prawa wynikające z zapisów Ustawy o Systemie Oświaty.
Wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec jakichkolwiek form ograniczania wolności realizacji obowiązku szkolnego poza szkołą a w szczególności wolności wyboru szkoły dla naszych dzieci.
Zaproponowane przez MEN zmiany w projekcie Ustawy o Prawie Oświatowym uniemożliwiają praktyczną realizację zapisów Konstytucji RP (art. 48 ust.1, art. 53 ust.3, art. 70 ust.3). Stoją także w sprzeczności z szeregiem umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Polskę, które to gwarantują rodzicom pierwszeństwo decydowania o kształcie i sposobie edukowania ich dzieci. Propozycje te naruszają także przepisy dotyczące wolności wyznaniowej np. poprzez uniemożliwienie gromadzenia w ramach jednej diecezjalnej szkoły katolickiej dzieci z terenu całej diecezji, gdyż granice diecezji nie pokrywają się z granicami województw.
Niezrozumiałe jest dla nas również, uniemożliwienie korzystania przez rodziców z Niepublicznych Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych.
Przedstawione przez Ministerstwo Edukacji Narodowej rozwiązania są krzywdzące i noszą znamiona świadomej i zamierzonej dyskryminacji rodzin Edukacji Domowej oraz stanowią próbę zniszczenia oddolnej inicjatywy społecznej mającej na celu podniesienie jakości edukacji w Polsce.
Oświadczamy, że przedstawione w trakcie wystąpienia sejmowego z dnia 11.05.2016 przez Panią Minister Edukacji Annę Zalewską tezy dotyczące edukacji domowej nie były w żaden sposób przedmiotem rozmów z grupą roboczą. Podczas spotkań, w których uczestniczyliśmy w ciągu ostatnich pięciu miesięcy przedstawiciele Ministerstwa zapewnili nas iż MEN sprzyja edukacji domowej i szanuje prawo rodziców do wyboru szkoły.
Po raz kolejny spotykamy się z wypowiedzią Pani Minister, w której generalizując łączy zjawisko edukacji domowej z „patologią” i nadużyciami rzędu „dziesiątek milionów złotych”. Oczekujemy wskazania konkretnych faktów i konkretnych kwot na pokrycie tez krzywdzących edukatorów domowych.
Transkrypcja wypowiedzi Minister Zalewskiej dot. edukacji domowej z dzisiejszego wystąpienia w Sejmie.
„Kiedy dyskutowaliśmy, każdy dzień przynosi jakieś doświadczenie, o domowym nauczaniu poprosiłam departament prawny, żeby pokazał jak zmieniano prawo dotyczące domowego nauczania, dlatego, że pamiętam ustawę z 2008 roku kiedy wszyscy zgodnie, szanując wolę rodziców, że chcą uczyć dzieci w domu należy im przygotować pieniądze na to, żeby mogły korzystać z zajęć dodatkowych w szkole i jednocześnie, żeby można było ich egzaminować, żeby w każdej chwili mogli wejść do systemu. No i okazało się, że rzeczywiście wszyscy rzeczywiście zgodnie za tym zagłosowali, dziecko musiało być przypisane do szkoły publicznej obwodowej.
W 2009 roku, nie będę mówiła, kto był ministrem edukacji, ale na pewno fan niepublicznych szkół, zresztą u każdej minister byli doradcy, którzy doradzali samorządom jak przekształcać publiczną szkołę w niepubliczną i w 2009 roku zmienia się przepis, który mówi o tym, że właściwie, po pierwsze do dowolnej szkoły publicznej niepublicznej jak równiez bez absolutnej rejonizacji obwodowości, że tak powiem kolokwialnie, dlatego doprowadziliśmy do patologii na dziesiątki milionów złotych i uszczelniamy wszędzie subwencje, że oto rejestrowano szkoły, które się nazywały domowe nauczania i udawadniały nam, że prowadzą zajęcia dodatkowe dla uczniów, którzy są rozproszeni po całej Polsce.”
Krótki wyciąg z historii legislacji związanej z edukacją domową w Polsce.
1932 rok – II RP fragment ustawy o ustroju szkolnictwa:
„Art. 9 Obowiązek szkolny wypełnia się przez pobieranie nauki:
a) w publicznej szkole powszechnej,
b) w innej szkole,
c) w domu. …”
1961 rok – Likwidacja możliwości edukowania w domu przez komunistów
1991 rok – Przywrócenie możliwości edukowania domowego przez sejm kontraktowy, możliwość uzyskania zgody w dowolnej szkole w Polsce, brak corocznych egzaminów!
„Art. 16 ust. 8. Na wniosek rodziców dziecka dyrektor szkoły może zezwolić na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą. Dziecko spełniające obowiązek w tej formie może otrzymać świadectwo ukończenia szkoły podstawowej na podstawie egzaminu klasyfikacyjnego przeprowadzonego przez szkołę, której dyrektor udzielił zezwolenia na taką formę spełniania obowiązku szkolnego.”
1995 rok – Wprowadzenie ograniczeń przez postkomunistów. Zgoda wydawana wyłącznie w rejonowej szkole publicznej, uznaniowość zgody na ED, egzaminy.
„Art. 16 ust. 8. Na wniosek rodziców dyrektor szkoły publicznej, w obwodzie której dziecko mieszka, może zezwolić na spełnianie przez dziecko obowiązku szkolnego poza szkołą oraz określić jego warunki. Dziecko spełniające obowiązek szkolny w tej formie może otrzymać świadectwo ukończenia poszczególnych klas szkoły podstawowej lub ukończenia tej szkoły na podstawie egzaminów klasyfikacyjnych przeprowadzonych przez szkołę, której dyrektor zezwolił na taką formę spełniania obowiązku szkolnego.”
1998 rok – Zniesienie ograniczenia wydawania zgody na ED przez rejonowe szkoły publiczne dla szkół ponadgimnazjalnych
2003 rok – Edukacja domowa dla dzieci obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, wymóg opinii poradni.
2009 rok – Na wniosek Rzecznika Praw Dziecka, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Stowarzyszenia Edukacji w Rodzinie ponownie zniesiono ograniczenia wydawania zgody na ED przez rejonowe szkoły publiczne, zniesiono uznaniowość decyzji. Wprowadzono standaryzację przepisów dotyczących egzaminów oraz możliwość korzystania z zajęć dodatkowych, wprowadzono termin 31 maja – jako graniczny złożenia podania do dyrektora przed nowym rokiem szkolnym.
2014 rok – Na wniosek grupy posłów zniesiono termin 31 maja.
Rozwój edukacji domowej w Polsce.
Kwota subwencji w 2016 roku na wszystkie dzieci ED wynosi około 21 000 000 zł udział w ogólnej kwocie subwencji 0,001%.
Kwota subwencji za lata 2009-2016 to 57 000 000 zł.